ŞİRKET İÇİ SİRKÜLER
Tarih : 28/11/2016
Sayı : 2016 /
Konu : HURDA TESLİMLERİNDE İNDİRİLEMEYECEK KDV’YE İLİŞKİN ÖZELGE
DEMİRBAŞ, MAKİNE TEÇHİZAT VB HURDA TESLİMLERİNDE
İNDİRİLEMEYECEK KDV’YE İLİŞKİN ÖZELGE :
İşletmelerin kayıtlarında genellikle iz bedelle takip ettikleri, amortisman süresi geçmiş ve artık işe yaramaz ve kullanılamaz hurda haline gelmiş olan sabit kıymetlerin (parçalanıp hurda demir olarak satışa sunulan makine, mastar, kalıp, elektronik atık, telefon cihazı, kablo, ölçüm cihazı vb.) satılması durumunda bu teslim nedeniyle yüklenilen KDV'nin indirimden çıkarılması konusunda tereddütler yaşanmaktadır.
Konuya ilişkin olarak 3065 Sayılı KDV Kanunu’nun 17/4-g maddesinde, metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının tesliminin KDV'den istisna olduğu ve yine aynı Kanunu’nun 30/a maddesinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı hükmedilmiştir.
Ayrıca, 28/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nin (I/C-2.1.3.3.3.2.) bölümünde; hurda kavramının, her türlü metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam hurdasını, bunların hurda halindeki karışımlarını, aynen veya onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak kullanılamayacak haldeki metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam karakterli her türlü ham, yarı mamul ile mamul maddeyi ifade ettiği açıklamasına yer verilmiştir.
Kanun maddelerine göre; hurda haline gelmiş sabit kıymetlerin, KDV Kanunu’nun 17/4-g maddesi kapsamında KDV’den istisna olarak satılması halinde, sabit kıymetin alım bedeli üzerinden ödenen yüksek miktardaki KDV’nin indirimden çıkarılarak “İlave Edilecek KDV” olarak beyan edilmesini gerektirmektedir ki; bu da şirketlerin haksız yere KDV beyan etmesi sonucunu doğurmaktadır.
Maliye Bakanlığı bu konudaki görüşünü bir özelge ile açıklığa kavuşturmuştur. GİB Özelge Havuzunda yer alan 23/02/2016 tarih ve 84974990-130[17-2014-36]-7612 Sayılı yer alan muktezaya göre;
“…söz konusu amortismana tabi iktisadi kıymetlerin aynen veya onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak, kullanılamayacak durumda olmaları halinde bunların teslimi KDV Kanununun (17/4-g) maddesi uyarınca katma değer vergisinden müstesna olacaktır. Kısmi istisna kapsamına giren bu işlem dolayısıyla yüklenilen vergilerin de prensip olarak, işlemin yapıldığı dönemde indirim hesaplarından çıkarılması gerekmektedir. Ancak, iktisadi kıymet hurda haline gelinceye kadar indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılmış olduğundan yüklenilen vergilerin tamamı değil, hurda olarak satış bedelinin %18'ine isabet eden kısmı indirim hesaplarından çıkarılacaktır. Buna göre, iktisadi kıymetin hurda olarak satılması halinde hurda satış bedelinin genel vergi oranı ile çarpılması suretiyle bulunacak miktarın, satışın yapıldığı dönem beyannamesinin "Tevkifat Uygulanmayan İşlemler", "İlave Edilecek KDV" satırında beyan edilerek indirim hesaplarından çıkarılması ve aynı tutarın gelir/kurumlar vergisi uygulamasında gider hesaplarına alınması gerekmektedir.”
İdarenin bu muktezasına istinaden şirketlerin hurda teslimlerinde hurda satış bedeli üzerinden %18 KDV hesaplanarak İlave Edilecek KDV satırında bu satışa ilişkin KDV’yi beyan etmeleri yeterli görülmektedir. Özelgede yer verilmeyen bir husus tereddüt yaratmaktadır.
Şöyle ki, kullanılmış alınan bir makine teçhizat amortisman süresi dolmadan kullanılamaz hale geldiğinde yine aynı şekilde hurda bedeli üzerinden KDV hesaplayıp beyan etmek yeterli olacak mıdır? Özelgede bu sorunun cevabı bulunmamaktadır. Uygulamada bu hususa dikkat etmek gereklidir.
İdarenin görüşü böyle olmakla birlikte; düzenlemenin bir tebliğle yapılması tereddütleri tamamen ortadan kaldıracaktır.
Tereddütlü duruma maruz kalmamak için özellikle çok fazla miktarda hurda atık satışı yapmak zorunda olan (özellikle üretim/imalat şirketlerinde) şirketler, 3065 Sayılı KDV Kanunu’nun 18’inci maddesi kapsamında vergi dairesine yazılı başvuruda bulunarak işlem türü itibariyle “istisnadan vazgeçme” seçeneğini kullanarak, teslim bedelleri üzerinden KDV hesaplayarak da işlem yapabilirler.
Ancak istisnadan vazgeçme yolunu seçen mükelleflerin hurda teslimlerinde Tebliğin (I/C-2.1.3.1/a ve b) bölümü kapsamındaki alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.
Özelge aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
Saygılarımızla,
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)
Tarih : 23/02/2016
Sayı : 84974990-130[17-2014-36]-7612
Konu : Hurda haline gelmiş sabit kıymetlerin tesliminde yüklenilen KDV nin iade veya indirime konu edilmesi hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve dilekçenin tetkikinde; sabit kıymetlerin bir taraftan sabit bedelleri ile aktif hesaplarda, bir taraftan da maliyetlerde yer alan bedelleriyle birikmiş amortisman hesaplarında yer aldığı ve bedellerinin bilançoda sıfır net bedel olarak yer aldığı belirtilerek, bedelleriyle amortisman süresi geçmiş ve artık işe yaramaz ve kullanılamaz hurda haline gelmiş olan söz konusu sabit kıymetlerin (parçalanıp hurda demir olarak satışa sunulan makine, mastar, kalıp, elektronik atık, telefon cihazı, kablo, ölçüm cihazı vb.) Katma Değer Vergisinden istisna olarak satılması halinde bu teslim nedeniyle yüklenilen KDV'nin indirim veya iadesinin mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
3065 sayılı KDV Kanununun;
-1 inci maddesinde, ticari, sınaî, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetler ile her türlü mal ve hizmet ithalatının KDV ye tabi olduğu,
-17/4-g maddesinde, metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt, cam hurda ve atıklarının tesliminin KDV'den istisna olduğu,
-29/1 inci maddesinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV ile ithal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödenen KDV'yi indirebilecekleri,
-30/a maddesinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı,
hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, 28/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği'nin (I/C-2.1.3.3.3.2.) bölümünde; hurda kavramının, her türlü metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam hurdasını, bunların hurda halindeki karışımlarını, aynen veya onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak kullanılamayacak haldeki metal, plastik, lastik, kauçuk, kâğıt ve cam karakterli her türlü ham, yarı mamul ile mamul maddeyi ifade ettiği açıklamasına yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, söz konusu amortismana tabi iktisadi kıymetlerin aynen veya onarılmak suretiyle üretim amaçlarına uygun olarak, kullanılamayacak durumda olmaları halinde bunların teslimi KDV Kanununun (17/4-g) maddesi uyarınca katma değer vergisinden müstesna olacaktır. Kısmi istisna kapsamına giren bu işlem dolayısıyla yüklenilen vergilerin de prensip olarak, işlemin yapıldığı dönemde indirim hesaplarından çıkarılması gerekmektedir. Ancak, iktisadi kıymet hurda haline gelinceye kadar indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılmış olduğundan yüklenilen vergilerin tamamı değil, hurda olarak satış bedelinin %18'ine isabet eden kısmı indirim hesaplarından çıkarılacaktır.
Buna göre, iktisadi kıymetin hurda olarak satılması halinde hurda satış bedelinin genel vergi oranı ile çarpılması suretiyle bulunacak miktarın, satışın yapıldığı dönem beyannamesinin "Tevkifat Uygulanmayan İşlemler", "İlave Edilecek KDV" satırında beyan edilerek indirim hesaplarından çıkarılması ve aynı tutarın gelir/kurumlar vergisi uygulamasında gider hesaplarına alınması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.